فیبروم رحم یکی از اختلالات شایع رحم زنان است. در این اختلال توده های گوشتی از جنس رحم در بافت داخلی رحم رشد می کند که باعث ایجاد عوارضی از جمله خونریزی می شود. در این مقاله از سایت دکتر بهناز عطار شاکری قصد داریم درارتباط با درمان فیبروم رحم و هر آنچه باید از علائم تا راهکار های مختلف جراحی و غیر جراحی بدانید، بپردازیم. با ما همراه باشید.
فیبروم رحم چیست؟
فيبروم رحم در بین خانم ها بسیار شایع است که به نام تومورخوش خيم عضله ي صاف رحم نیز معروف است. تقريباً در 50 درصد زنان و معمولاً در سنين باروري بين 25 تا 40 سالگي ديده مي شود. فیبروم های رحم کوچک نشانه خاصی ندارند و تنها در سونوگرافی دیده می شود ولي در موارد شدید علائمی مانند دردهاي لگني، زیاد شدن خونريزي هاي قاعدگي، درد شديد زمان قاعدگي و ناباروری مشاهده مي شود.در این صورت ممکن است نیاز به جراحی پولیپ رحم داشته باشید.
انواع فيبروم رحم
- فيبروم ها ی ( داخل عضله رحم)
- فيبروم ها ی خارج رحم ( به صورت توده ي برجسته )
- فيبروم ها ی زير مخاطي ( داخل حفره رحم)
نشانه های فيبروم هاي رحمي
در واقع بيشتر فيبروم هاي رحم در اندازه هاي کوچک بدون علامت هستند و در صورت کشف اتفاقي آنها در سونوگرافي با توجه به بي علامت بودن آنها، اقدام خاصي لازم نيست و بيمار فقط بايد هر 3 تا 6 ماه يک بار برای کنترل سايز فيبروم ها يا ايجاد نشانه های مثل درد شکم و اختلالات قاعدگي نيز بايد اقدام به درمان کرد، البته در فيبروم هاي بزرگ علامت دار درمان قطعي، جراحي و يا « ميو مکتومي» است که در آن احتمال پیدایش آن در قسمت های ديگر رحم مدتي بعد از جراحي نيز وجود دارد.
علائم فیبروم رحم
برخی از شایع ترین علائم فیبروم رحم شامل موارد زیر می شود:
- پریودهای سنگین و طولانی مدت
- خونریزی در روز های بین زمان قاعدگی
- فشار در شکم
- درد لگن
- درد در هنگام رابطه جنسی
- نیاز به دفع ادرار بیشتر در طول روز
در پاسخ به این سوال که آیا فیبروم رحم نیاز به درمان دارد یا خیر لازم است بگوییم این اختلال باعث از دست رفتن خون می شود. به همین دلیل است که نیاز دارید قبل از بروز عوارض جدی تر آن را درمان کنید. اما اگر فیبروم ها بدون علامت هستند و برای افرد مشکلی ایجاد نمی کنند، معمولا نیاز به درمان نیست. این مورد حتما باید تحت نظر متخصص تشخیص داده شود.
آیا فیبروم همان کیست است؟
با شنیدن نام فیبرم رحم برخی آن را با کسیت اشتباه می گیرند. در صورتی که کیست مربوط به تخمدان می شود. کیست تخمدان نیز انواع مختلفی دارد و با فیبروم رحم متفاوت است. فیبروم ها توپ های گوشتی از جنس خود رحم هستند که این اصلی ترین تفاوت میان کیست و تخمدان است.
فيبروم رحم بد خیم
احتمال بد خیم شدن فیبروم های رحم بسیار کم است. اين احتمال بدخيمي در مواردي که فيبروم هاي کوچک بعد از يائسگي به صورت اتفاقی و بدون هيچ گونه تحرک هورموني شروع به رشد سريع کنند، بيشتر است. در اين موقعیت لازم است به سرعت عمل جراحي برداشت رحم و ضمائم يا « هيسترکتومي » انجام گيرد.در بیشتر موارد بعد از يائسگي به دلیل عدم ترشحات هورموني تخمدان، فيبروم هاي رحمي شروع به تحلیل رفتن و کوچک شدن مي کنند و گاه در درون آنها رسوب کلسيم تولید مي شود که در اين مواقع هيچ گونه اقدامي لازم نيست و فقط بايد کنترل ساليانه با سونوگرافي رحم انجام گيرد.
درمان فیبروم رحم
درمان فیبروم رحم شامل درمان های جراحی و غیر جراحی می شود که ممکن است متخصص هر کدام یا یکی از آن ها را به صورت جداگانه توصیه کند.
درمان غیر جراحی فیبروم رحم
درمان های غیر جراحی فیبروم رحم ممکن است به طور موقت علائم را بهبود بخشند، اما باعث از بین رفتن فیبروم نمی شوند. از جمله روش های غیر جراحی شامل مواد زیر می شود:
درمان های دارویی
در برخی موارد نیز قبل از انجام اقدامات جراحی، لازم است برای کاهش سایز فیبروم دارو مصرف شود. اگر فیبروم دارید، باید به طور دوره ای برای بررسی علائم و بررسی اندازه فیبروم و رحم با معاینه شکم و لگن مورد ارزیابی قرار بگیرید و اقدامات دارویی لازم صورت بگیرد.
همچنین اکثرا برای بانوانی که خونریزی شدید و دوران قاعدگی طولانی مدت دارند، معمولا داروهای ضد بارداری تجویز می شود.
استفاده از IUD
گرچه IUD معمولاً برای جلوگیری از بارداری استفاده می شود، اما مزایای دیگری نیز دارد. یک IUD که مقدار کمی هورمون را در حفره رحم ترشح می کند، می تواند خونریزی ناشی از فیبروم را کاهش دهد.
آمبولیزاسیون شریان رحمی
در این روش ذرات کوچک (عوامل آمبولیک) به شریان های تامین کننده رحم تزریق می شوند و جریان خون فیبروم ها را قطع می کنند و باعث کوچک شدن و مرگ آنها می شوند.
درمان های جراحی فیبروم رحم
درمان های جراحی موجب از بین بردن فیبروم رحم می شود. در برخی موار که رحم نیز خارج می شود، امکان ایجاد فیبروم به صورت مجدد از بین می رود. در برخی دیگر از موارد که رحم حفظ می شود، ممکن است در آینده فیبروم ها مجددا رشد کند. انواع روش های جراحی که شامل از بین بردن فیبروم رحم می شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- هیسترکتومی
- میومکتومی
هیسترکتومی و میومکتومی هر دو شامل جراحی هایی می شود که به درمان فیبروم رحم می پرازد. با این تفاوت که در هیسترکتومی رحم برداشته می شود.
آیا جراحی های حذف فیبروم رحم پرتهاجمی است؟
ممکن است بتوان این جراحی را به روش لاپاراسکوپی انجام داد؟ در این روش از ایجاد برش های گسترده روی شکم به منظور دسترسی به اندام های داخلی استفاده نمی شود. بلکه به وسیله چند برش کوچک دوربین و ابزارهای جراحی وارد بدن بیمار می شود و جراحی به این صورت انجام می پذیرد.
سخن آخر
فیبروم رحم یکی از اختلالات شایع زنان است که می تواند اندام تولید مثل بانوان (رحم) را تا زمان یائسگی تحت تاثیر قرار دهد. در برخی موارد فیبروم علائم ناراحت کننده ای ایجاد می کند. و ممکن است پزشک صلاح ببیند از جراحی فیبروم در این زمینه استفاده نکند. اما در برخی موارد دیگر عوارض فیبروم علی الخصوص خونریزی شدید موجب ایجاد عوارض بعدی می شود که راهکار های درمانی در این زمینه نیز باید مورد توجه قرار بگیرد.
سوالات متداول